In deze editie van Noorderlicht staan we uitgebreid stil bij 25 jaar Nordom en blikken we terug op de afgelopen kwart eeuw. Een mooi moment dus om ook in deze serie even terug te blikken. Hier gaan we echter een stuk verder de geschiedenis in. Nu de hedendaagse autonome regio’s, landen binnen koninkrijken en half-rechtmatige claims in de spotlight gestaan hebben, kijken we terug naar gebieden die ooit in een bepaalde vorm bij een Scandinavisch land hoorden. Alles rond de Oostzee en binnen het hedendaagse Noorden laat ik verder buiten beschouwing; dat ratjetoe van oorlogen en bezit beschrijven is meer iets voor een proefschrift. Nee, we kijken verder dan het Skaggerak en de Oostzee naar een potpourri van wat ooit was.
Op 10 juni 2024 vertrok ik om 5 uur ’s ochtends vanuit mijn kamer in Uppsala richting de boot naar Gotland. Ik twijfelde even of het vroege opstaan het waard was, maar zodra ik het eiland in de verte zag verschijnen, herinnerde ik mij weer dat Gotland het altijd waard is. Alle nostalgie en herinneringen kwamen weer naar boven toen ik het eiland opstapte en ik besefte dat deze plek ervoor heeft gezorgd dat ik Scandinavië studies ben gaan studeren. En dan te bedenken dat dit allemaal begon met een bezoek aan IKEA door mijn opa en oma 44 jaar geleden... In dit artikel neem ik jullie graag mee op rondreis door Gotland. Van stad tot ruige natuur; van de prehistorie tot de moderne tijd; en van een kruipende dreumes tot jongvolwassen vrouw: ik hoop dat je tijdens het lezen van deze ode aan Gotland een hint van de magie van het eiland in de Oostzee meekrijgt.
Zo verschrikkelijk vergeten zijn de Faeröer (Faeröers: Føroyar) eigenlijk helemaal niet. Voor menig scandinavist is het misschien zelfs ooit het onderwerp van een essay of een paper geweest: de Faeröer komen in menig vak aan bod. Zeker voor de studenten Deens is het Rigsfællesskabet en de gebieden die erbij horen gesneden koek. Noorderlicht is hier eerder ook langs geweest toen Noortje de jaarlijkse Grindadráp belichtte. Maar natuurlijk is er veel meer te vertellen over de Faeröer. Natuurliefhebbers, taalfanaten en zelfs infrastructuurnerds kunnen op deze archipel zeker hun lol op. Hoog tijd dus om de Schapeneilanden (denk even får-oyar) eens onder de loep te nemen.
In dit artikel zet ik een soms ondergewaardeerde plek in het zonnetje, namelijk Jutland! Hierbij vijf locaties op een rijtje die je kan bezoeken tijdens een lang weekend in Denemarken.
Als men denkt aan Scandinavië gaat de gedachte al snel uit naar het Noorden. Ook de eerder besproken ‘vergeten’ gebieden lagen noordelijk. Sterker nog, in het eerste deel van deze serie gingen we naar de noordelijkste nederzetting op aarde. Gek is dat natuurlijk niet. Het samenwerkingsverband tussen de landen heet niet voor niets 'Norden'. Toch is er een goede reden om ook de andere kant van onze planeet even te bekijken. Daarom keren we deze editie de aardbol om, en gaan we naar het zuidelijkste puntje des aards: De anti-arctis, ofwel Antarctica.
Als je het de gemiddelde Zweed of Fin vraagt, weten ze eigenlijk allemaal wel waar je het over hebt. Åland is dat eilandengroepje waar alle boten tussen Zweden en Finland voor een korte tussenstop aanmeren, en het is een populaire vakantiebestemming. De gemiddelde Nederlander weet daarentegen vaak niet dat Finland een autonoom gebied heeft waar Zweeds de enige taal is. Althans, de laatste tijd kwam Åland wel een enkele keer in het nieuws vanwege het Russisch consulaat in Mariehamn. Wat is Åland? Waarom meren die boten daar toch steeds aan, waarom spreken ze er Zweeds en waarom heeft Rusland een consulaat in een gebied met ongeveer evenveel inwoners als de gemeente Culemborg?
Elk jaar organiseert Nordom een studiereis naar Scandinavië en dit jaar waren wij deel van de reiscommissie, met als taak weer een prachtige reis te verzorgen. By popular demand gingen we dit jaar naar Noorwegen! Hier volgt een verslag van de reis.
Noa neemt ons mee naar het hoge noorden van Zweden.
Eigenlijk kun je niet stellen dat Groenland een vergeten gebied is, zeker niet vanuit een Scandinavisch perspectief. De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor een van
de grootste eilanden ter wereld. Veel mensen, behalve de Scandinavisten onder ons natuurlijk, vergeten echter dat Groenland wettelijk gezien onderdeel is van Denemarken. En hoewel het eiland wel autonoom is, is het nog zeker niet zelfstandig.
Scandinavië is groter dan vaak wordt aangenomen en velen lijken te zijn vergeten dat de Noordse landen meerdere overzeese gebieden in bezit hebben. Zo heeft Noorwegen bijvoorbeeld zeggenschap over Svalbard, in Nederland beter bekend als Spitsbergen. De eilandengroep ligt ten noorden van Noorwegen, vlakbij de Noordpool.
Afgelopen schooljaar had ik het fantastische privilege om voorzitter te mogen zijn van
Nordom. Een groot onderdeel daarvan was het organiseren van de jaarlijkse studiereis samen met de reiscommissie. Toen bleek dat het mogelijk was om naar Reykjavík te gaan was het eigenlijk direct al feest en iedereen was dan ook tijdens de gehele reis in een jubelstemming. Daarom wil ik als per traditie bij Noorderlicht en als oud-voorzitter graag nog eens terugblikken op deze zeer geslaagde reis.
Het laatste deel van de driedelige serie over Eva's vakantie in IJsland.
