De ‘vergeten’ gebieden van Scandinavië: Dronning Maud Land

Als men denkt aan Scandinavië gaat de gedachte al snel uit naar het Noorden. Ook de eerder besproken ‘vergeten’ gebieden lagen noordelijk. Sterker nog, in het eerste deel van deze serie gingen we naar de noordelijkste nederzetting op aarde. Gek is dat natuurlijk niet. Het samenwerkingsverband tussen de landen heet niet voor niets 'Norden'. Toch is er een goede reden om ook de andere kant van onze planeet even te bekijken. Daarom keren we deze editie de aardbol om, en gaan we naar het zuidelijkste puntje des aards: De anti-arctis, ofwel Antarctica.

ᚼᛁᚾ ᚢᛁᚴᛁᚴᛅᛚᛏ – Hin Víkingaöld

De Vikingtijd wordt heden ten dage gezien als het toppunt van traditionele masculiniteit: ruwe, bebaarde mannen die zich volledig verliezen in het gevecht in de hoop terecht te komen in Valhǫll (Valhalla) na een glorieuze ondergang. Dat hedendaagse beeld is wellicht een goede inspiratiebron voor avontuurlijke actiefilms, -boeken en -games, maar verhult ook het overgrote deel van de wereld destijds voor ons als moderne mens. Dit terwijl alles wat dat masculiene beeld overschaduwt juist de Vikingtijd een interessante en veelzijdige periode maakt. Gelukkigerwijs wordt die overschaduwde kant tegenwoordig steeds beter geanalyseerd, waaronder met de analyse- en onderzoeksmethoden die voortgekomen zijn uit relatief nieuwe wetenschappen zoals genderstudies, regiostudies en cultuurwetenschappen. Laten we in de schaduw van de Viking stappen en zoeken naar datgeen wat er te vinden is aan de andere kant van de Vikingtijd.

Van tulpen tot Tivoli: Emigratie van Nederlanders naar Denemarken

Een paar jaar geleden vertelde mijn beste vriend mij dat hij wilde verhuizen naar Denemarken. Hij was toen 23 of 24 jaar oud en had het eigenlijk allemaal al uitgevogeld. Intussen zijn we drie jaar verder en heeft hij al een flink aantal maanden in Denemarken gewoond en komt de verhuizing ernstig dichtbij. Zijn keuze zette mij aan het denken: “Waarom emigreren er nou eigenlijk zoveel Nederlanders naar Denemarken?”

Mensenrechtenschennis in Kiruna: Het verhaal achter de verhuizing

In Noord-Zweden ligt de stad Kiruna. Deze stad is gevestigd voor de mijnbouw. Doordat het mijngebied in de buurt van de stad uitgebreid wordt, wordt de stad momenteel verhuisd. Op het YouTubekanaal van Zweden en op de website van Kiruna is informatie te vinden over deze verhuizing en het beeld dat wordt geschetst is positief. Wat echter niet aan bod komt, is dat deze mijn zich in het leefgebied van de Sami - een inheems volk - bevindt en dat deze verhuizing negatieve gevolgen voor hen heeft. Zowel bij de verhuizing zelf als bij het beeld dat wordt geschetst van de verhuizing, worden de Sami niet betrokken. Het ogenschijnlijke positieve verhaal over dit moderne project is niet zo positief als deze Zweedse bronnen het laten doen lijken en dat is interessant, aangezien Zweden bekend staat als een vreedzaam en modern land, en toch lijken deze Zweedse bronnen wat te verbergen. Wat wordt er wel verteld, en wat wordt er weggelaten: wat is het volledige verhaal achter de verhuizing van Kiruna?

De ‘vergeten’ gebieden van Scandinavië: Åland

Als je het de gemiddelde Zweed of Fin vraagt, weten ze eigenlijk allemaal wel waar je het over hebt. Åland is dat eilandengroepje waar alle boten tussen Zweden en Finland voor een korte tussenstop aanmeren, en het is een populaire vakantiebestemming. De gemiddelde Nederlander weet daarentegen vaak niet dat Finland een autonoom gebied heeft waar Zweeds de enige taal is. Althans, de laatste tijd kwam Åland wel een enkele keer in het nieuws vanwege het Russisch consulaat in Mariehamn. Wat is Åland? Waarom meren die boten daar toch steeds aan, waarom spreken ze er Zweeds en waarom heeft Rusland een consulaat in een gebied met ongeveer evenveel inwoners als de gemeente Culemborg?

Neutraal Zweden als wolf in schaapskleren

Het besluit van Zweden om lid te worden van de NAVO werd door velen gezien als het einde van een tijdperk. Een tijdperk waarin Zweden bekend stond als een neutrale speler binnen de wereldpolitiek. De status van het land als ‘niet oorlogvoerend’ tijdens de Tweede Wereldoorlog is hiervoor een vaak genoemd voorbeeld. Hoe neutraal de positie van Zweden daadwerkelijk was tijdens de Tweede Wereldoorlog valt te betwisten, en is dan ook een veel besproken onderwerp. Ik ga echter kijken naar een andere gebeurtenis die de reputatie van Zweden als een neutraal land tegenspreekt. Namelijk de mate waarin de Zweedse FRA, een regeringsagentschap dat verantwoordelijk is voor het onderscheppen van radiosignalen, en de Amerikaanse NSA, de geheime dienst van de Verenigde Staten, nauw hebben samengewerkt sinds de Koude Oorlog. Deze informatie werd vrijgegeven door klokkenluider Edward Snowden in 2013, en leidt tot een belangrijke vraag: Heeft Zweden sinds de Tweede Wereldoorlog ooit daadwerkelijk gehandeld naar haar neutrale status, of kunnen we het land zien als een wolf in schaapskleren?

In de keuken met Kyra: Kleinur

Ze lijken een beetje op de Nederlandse oliebol, de Amerikaanse donut of de Spaanse churros. Niet zo gek: in wezen is het allemaal gefrituurd deeg. Het zal de meeste mensen niet verrassen dat ook de Scandinaviërs wel een lekkere, gefrituurde snack lusten.

Zweeds ‘kolonialisme’ in Jeruzalem

Als men denkt aan kolonialisme, dan wordt er al snel gedacht aan de praktijken van de Spanjaarden en de Portugezen in de vijftiende eeuw, en ook die van Nederland later in de zestiende eeuw. Het is dan ook vrij bijzonder dat de korte aanwezigheid van de Zweeds-Amerikaanse religieuze groepering in Jeruzalem, de geschiedenis is ingegaan als een Zweeds-Amerikaanse kolonie. In dit artikel neem ik je mee naar waar deze mensen vandaan kwamen, en waarom zij ervoor kozen om te verhuizen naar Jeruzalem.