Inmiddels is Melodifestivalen allang afgelopen. Het programma duurt elk jaar zes weken en wordt een keer per week, op de zaterdagavond, uitgezonden. De eerste vier afleveringen zijn voorrondes waarin elke week zeven artiesten optreden. Twee acts gaan door naar de finale en twee acts gaan door naar de halve finale, “andra chansen”. Bij deze ronde gaat de helft van de deelnemers door naar de laatste aflevering, de finale. De winnaar mag Zweden vertegenwoordigen bij het Eurovisie Songfestival, dat dit jaar in Liverpool werd gehouden.
Melodifestivalen, wat eerst Säg det med musik: stora schlagertävlingen heette, werd voor het eerst uitgezonden in 1958. Zweden deed toen voor het eerst mee aan het Eurovisie Songfestival. In de jaren ’60 werd het programma steeds populairder doordat steeds meer gezinnen televisies in huis hadden. In hetzelfde decennium heeft het programma meerdere namen gekregen: in 1960 kreeg het de naam Eurovisionschlagern, svensk final, in 1965 Svensk sångfestival en in 1967 kreeg het programma de naam Melodifestival, wat in 2002 Melodifestivalen werd, zoals we het programma nu kennen.
Met deze verandering van naam werd ook het programma zelf aangepast. Vanaf 2002 kreeg de wedstrijd de vorm zoals we deze nu kennen met vier voorrondes, een halve finale en een finale. Hiervoor was er slechts één finale die op televisie werd uitgezonden.
Voordat Melodifestivalen wordt uitgezonden, zijn er voorrondes. De inzendingen die uiteindelijk mee mogen doen aan het televisieprogramma worden gekozen door een geselecteerde jury en de redactie van Melodifestivalen. Beide kiezen de helft van de kandidaten. Als je als artiest mee wil doen, kan je je aanmelden bij een algemene toelating. De geselecteerde jury kiest uit deze toelatingen de beste nummers. Uit deze selectie kiest de redactie van Melodifestivalen wie door mogen naar de live shows. Daarnaast kan de redactie ook songwriters en artiesten uitnodigen om mee te doen.
De inzendingen waar uiteindelijk uit wordt gekozen moeten aan bepaalde regels voldoen. Volgens het reglement van 2023 mag iedereen een lied insturen, zolang je niet werkzaam bent bij SVT, de omroep die Melodifestivalen uitzendt. SVT streeft er verder naar dat de helft van de artiesten vrouw is, al is dit geen vereiste. Voor de nummers zelf zijn er ook regels: het nummer dat ingezonden wordt, moet nieuw zijn en mag niet op een openbaar platform gepubliceerd zijn. Denk hierbij aan concerten, maar ook filmpjes op sociale media. Daarnaast moet het nummer zang bevatten en moet het tussen de twee en drie minuten duren. Tijdens het optreden mogen er maximaal acht personen op het podium staan. Echter is de regel bij het Eurovisie Songfestival dat er maar zes personen op het podium mogen staan per act, dus als de act bij Melodifestivalen groter is dan zes personen, zal deze na de overwinning aangepast moeten worden. Tenslotte moet je als artiest in 2007 of eerder geboren zijn, anders ben je te jong om mee te doen.
Er zijn ook oude regels die afgeschaft zijn. Een voorbeeld hiervan is de regel dat er alleen Zweedstalige liedjes mochten worden gezongen bij Melodifestivalen. Vanaf 1966 waren de artiesten van het Eurovisie Songfestival verplicht om in de taal die in hun land gesproken wordt te zingen. Deze regel is losgelaten tussen 1972 en 1977. Vanaf 1999 mochten de artiesten weer zelf kiezen in welke taal ze wilden zingen, maar bij Melodifestivalen mocht dat niet. In de korte periode waarin deze regel werd losgelaten, werden de Zweedstalige liedjes van de winnaars van Melodifestivalen vertaald naar het Engels. Toen ABBA in 1974 won met ʻWaterloo’, zongen ze in het Zweeds. (Voor de liefhebbers: het Zweedstalige nummer is terug te vinden op YouTube!) Na hun winst is het nummer vertaald naar het Engels, waarmee ze uiteindelijk het Eurovisie Songfestival wonnen. Sinds 2002 mogen de deelnemers van Melodifestivalen zelf kiezen in welke taal ze zingen en tegenwoordig is het Engels populairder dan het Zweeds. Er wordt dan ook sinds 2002 elk jaar gekozen voor een Engelstalige inzending. Ook dit jaar is gebleken dat dit geen slechte keuze is geweest, aangezien Loreen met een Engelstalig nummer heeft gewonnen.
Door de jaren heen is Melodifestivalen veranderd en is het uitgegroeid tot het succesvolle programma dat het nu is. Doordat het programma zo groot is, is het een grote eer om hieraan mee te mogen doen en is het een goede kans voor artiesten om zichzelf op de kaart te zetten. Wellicht is het aan het succes van Melodifestivalen te danken dat Zweden het op het Eurovisie Songfestival zo goed doet.
Loreen heeft met haar nummer ʻTattoo’ Melodifestivalen 2023 gewonnen. Vanaf het moment dat er beelden online verschenen van haar repetitie voor Melodifestivalen, stond Zweden al bij de bookmakers op de eerste plek voor het Eurovisie Songfestival. Loreen won op zaterdag 13 mei 2023 de wedstrijd in Liverpool, waarmee ze haar favorietenrol heeft kunnen waarmaken. Wil je meer weten over de Scandinavische inzendingen van dit jaar? Klik hier!
Vlak na de publicatie van de zomereditie heeft SVT het regelement voor Melodifestivalen 2024 aangepast: vanaf volgend jaar vervalt de halve finale. Er zullen voortaan vijf voorrondes zijn en daarna een finale. Direct de vijfde voorronde zal een apart programma worden uitgezonden, waarin de kijkers kunnen stemmen op de artiesten die in de voorrondes op de derde en vierde plaats zijn geëindigd. Er zullen geen live optredens te zien zijn, maar herhalingen van de optredens van de voorrondes. De twee acts met de meeste stemmen zullen ook mogen optreden in de finale.
Geschreven door
