Ik zal vandaag mijn klassieke recept voor de semlor delen, maar ook een bijzonder lekkere manier van het eten ervan. Voor mij bestaat de perfecte semla uit een luchtig kardemombroodje, nootachtige amandelmassa en luchtige slagroom. Dankzij mijn kort maar krachtige culinaire geschiedenisles en de recepten ben jij voorbereid voor de leukste dag van het jaar. Nu kör vi!
Hetvägg
In Zweden eten sommige mensen hun semla graag in een kom warme melk, waardoor het meer een dessert wordt, dit wordt hetvägg genoemd. In het Nederlands vertaalt dit zich naar ‘hete muur’, hoewel het helemaal niets met muren te maken heeft. Het is eigenlijk afgeleid van het oude Noord-Duitse woord hetwegge, wat ‘heet en wegge’ betekent. Dit betekent vervolgens ‘wigvorm’. Oorspronkelijk kon het dessert elk soort brood bevatten dat tot een dubbele wig was gevormd. Fettisdagen heeft te maken met de Vastenavond. Het verband met Vastenavond werd pas in de achttiende eeuw gelegd, toen de broodjes samensmolten met de bestaande traditie van het eten van rijke, gevulde zoete broodjes op de laatste dag voordat de vastentijd begon. Totdat de room werd toegevoegd in de vroege jaren van de twintigste eeuw en wat een gerecht was dat in een individueel gebakje werd veranderd, was dit de gangbare manier om het “vastenavondbroodje” te consumeren, simpelweg omdat het een droog, oud brood tot iets zachts, rijk en smakelijk maakte. Omdat bakken en voedselproductie efficiënter werden en koeling het mogelijk maakte om voedsel langer te bewaren, nam de noodzaak om een droog brood in warme melk te weken af en werd het verse broodje met zijn amandelvulling en slagroomtopping de standaard. In verschillende boeken die dateren van rond 1920, staan verwijzingen naar het weken van de nu gemoderniseerde semla in warme melk op de manier die vele jaren eerder werd gedaan met het oude slagroomloze droge type.
Als je de geschiedenis van de semlor nog een keer rustig wilt doornemen, kijk dan vooral deze video (NB! Zweeds)! https://www.youtube.com/watch?v=dgRVBTsxLs0
Semlor
Ik vind het fijn om mijn eigen semlor te bakken omdat het zo eenvoudig is. Ik kan echt geen genoeg krijgen van een echt goed zelfgebakken semla. Ik zal je stap voor stap laten zien hoe je de klassieke broodjes bakt. Het recept geeft ongeveer 18 middelgrote (ongeveer 70 g per broodje) broodjes.
Du behöver:
Semmelbullar
- 50 g verse gist op kamertemperatuur
- 5 dl melk op kamertemperatuur
- 150 g zachte boter op kamertemperatuur
- 2 dl kristalsuiker
- 2 eieren op kamertemperatuur
- 1 eetlepel versgemalen kardemom
- 1 theelepel zout
- 15 dl tarwebloem
- 1 ei
- 1 eetlepel water
- 1 snufje zout om de broodjes mee te bestrijken
Mandelmassa
- 150 g zoete amandelen
- 1,5 dl poedersuiker
- 2-3 eetlepels water
- 1 snufje zout
Dekoration
- 6 dl slagroom
- Poedersuiker
Gör såhär:
- Verkruimel de gist in een kom en los deze op in de melk.
- Voeg vervolgens boter, kristalsuiker, eieren, kardemom en de helft van het tarwebloem toe. Werk samen tot een plakkerig deeg. Voeg dan het zout en een beetje bloem per keer toe tot je een plakkerig maar handelbaar deeg krijgt. Blijf 10 minuten kneden met de machine op gemiddelde snelheid of 20 minuten als je met de hand kneedt.
- Verdeel het deeg in 18 gelijke delen. Rol je hand over een stuk deeg, druk zachtjes tegen de tafel terwijl je de bal in je komvormige hand tegen de tafel rolt totdat je een volledig gladde en mooie bal krijgt.
- Leg de ballen op vellen bakpapier en let op dat er genoeg ruimte blijft tussen de ballen. Maak ze een beetje plat en bedek ze met een bakplaat of theedoek. Laat 2-3 uur rijzen. Je weet dat ze voldoende fermenteren als ze minstens twee keer zo groot zijn.
- Zet de oven op 200 graden (boven- en onderwarmte).
- Bestrijk de broodjes met een mengsel van ei, water en zout dat je goed hebt geslagen met de borstel of vork zodat het geheel klontvrij is.
- Bak de broodjes in het midden van de oven ongeveer 10-15 minuten of tot ze een mooie kleur hebben.
- Laat afkoelen op een rooster terwijl je de amandelmassa maakt.
- Zet de oven op 175 graden (boven- en onderwarmte). Leg de zoete amandelen op een plaat met bakpapier en rooster ze in het midden van de oven ongeveer 10 minuten. Giet de zoete amandelen in een keukenmachine en meng tot de gewenste consistentie. Wanneer je geen keukenmachine hebt kun je ze ook fijn stampen met een vijzel of een blender gebruiken. Voeg poedersuiker en de helft van het water toe. Mix. Voeg meer water toe tot je de gewenste (spuitbare) consistentie krijgt. Breng over naar een spuitzak en laat rusten op kamertemperatuur.
- Snijd driehoekige deksels in de broodjes met een schaar. Snijd naar beneden om tegelijkertijd het broodje uit te graven. Verwijder overtollige inhoud van het broodje.
- Klop de room in een kom met een elektrische garde op gemiddelde snelheid tot zachte pieken als je de slagroom gaat spuiten. Als dat niet het geval is kun je het beste nog verder doorkloppen als je het wil gaan aanbrengen met een lepel.
- Vul de broodjes met amandelspijs en slagroom. Deksel erop en bestuiven met poedersuiker. Serveer onmiddellijk.
- Als je niet in één keer wilt serveren / eten, vul je slechts zoveel broodjes als je gaat eten. De rest van de broodjes kan je droog en koel bewaren in een goed afsluitbare plastic zak of iets dergelijks. De amandelspijs vulling is enkele dagen in de koelkast te bewaren.
Wil je de broodjes glutenvrij maken? Dit kan door het tarwebloem te vervangen voor 750 gram glutenvrije bloemmix en aan het begin van het recept 2 eetlepels gist en melk te mengen. Wil je ze liever helemaal vegan maken? Dit kan door de boter te vervangen door melkvrije margarine, de melk door plantaardige melk (soja, haver of kokos) en geen eieren in het beslag te gebruiken. Bestrijk de broodjes met plantaardige melk en vul de bolletjes met opgeklopte plantaardige slagroom (soja, haver of kokos).
Als je het via de Finnish-style wil doen moet je de amandelspijs vulling vervangen door een flinke lepel aardbeien- of frambozenjam!
7 tips voor de lekkerste semlor!
- Zorg dat je ingrediënten op kamertemperatuur zijn. Dit is heel belangrijk om een luchtig broodje te krijgen. Zowel omwille van de gisting als omdat boter op kamertemperatuur in een deeg minder bloem nodig heeft dan een deeg met gesmolten boter. Kleinere bloem (d.m.v. 3 keer zeven) betekent een luchtiger broodje.
- Voeg nooit eerst het zout toe! Als het zout direct in contact komt met de gist, remt het de fermentatie.
- Versgemalen kardemom. Het zelf malen van de kardemompitten geeft aanzienlijk meer smaak dan het kopen van kant-en-klaar gemalen pitten.
- Laat de broodjes in alle rust gisten. In de gebruikelijke volgorde laat ik de broodjes één keer fermenteren en niet meer. Als het deeg klaar is, vorm ik ze direct tot broodjes en laat ze dan 2-3 uur rijzen. Als je het deeg eerst een tijdje laat rijzen en er dan broodjes van gaat vormen en dan weer verder laat fermenteren, verstoor je het fermentatieproces en krijg je minder luchtige broodjes.
- Rooster de amandelen tot een amandelmassa. Als je de zoete amandelen roostert tot je amandelmassa, krijg je een nog betere amandelsmaak dan wanneer je ze volledig natuurlijk hebt.
- Klop de slagroom op een lage snelheid en wanneer deze het koelste is. Voor echt luchtige en goede slagroom kun je deze het beste direct uit de koelkast kloppen. Echte koude room is gemakkelijker lang te kloppen. Maar klop niet te intens. Hoe lager de snelheid en hoe langer je de room klopt, hoe meer lucht je in de room krijgt en hoe luchtiger de room wordt.
- Klop de slagroom tot zachte pieken. Als je de slagroom te hard klopt voordat je hem in de spuitzak hebt gedaan, zal hij bijna op boter lijken als je hem eruit spuit. In de spuitzak warmt de slagroom een beetje op en tuimelt rond, wat betekent dat hij verder wordt “geklopt”. Klop de slagroom daarom niet te hard, zachte pieken zijn meestal een goede richtlijn.
Heb je misschien een idee voor een gerecht dat ik de volgende keer kan uitproberen? Laat het me weten in de reacties! Adjö!
Geschreven door
